Trong những tháng đầu đời, hệ miễn dịch của trẻ sơ sinh còn rất yếu, khiến trẻ dễ bị tấn công bởi các loại vi khuẩn và virus nguy hiểm. Chính vì vậy, tiêm vắc xin ngay từ khi chào đời là biện pháp quan trọng để giúp trẻ tạo nên lớp bảo vệ đầu tiên cho sức khỏe của mình. Việc hiểu rõ trẻ sơ sinh được tiêm vacxin gì là bước đầu trong việc chăm sóc và bảo vệ trẻ khỏi các bệnh nguy hiểm.
Trong những tháng đầu đời, hệ miễn dịch của trẻ sơ sinh còn rất yếu, khiến trẻ dễ bị tấn công bởi các loại vi khuẩn và virus nguy hiểm. Chính vì vậy, tiêm vắc xin ngay từ khi chào đời là biện pháp quan trọng để giúp trẻ tạo nên lớp bảo vệ đầu tiên cho sức khỏe của mình. Việc hiểu rõ trẻ sơ sinh được tiêm vacxin gì là bước đầu trong việc chăm sóc và bảo vệ trẻ khỏi các bệnh nguy hiểm.
Từ năm 2019, lịch tiêm chủng mở rộng của Bộ Y tế có một số thay đổi so với trước đây:
- Thay thế vacxin Quinvaxem (Hàn Quốc) bằng vacxin ComBe Five (Ấn Độ) trong Chương trình tiêm chủng mở rộng. Đây là loại vacxin phối hợp 5 trong 1 bao gồm giải độc tố vi khuẩn bạch hầu, uốn ván, vi khuẩn ho gà bất hoạt, kháng nguyên virus viêm gan B và kháng nguyên vi khuẩn Hib.
- Triển khai vacxin bại liệt theo đường tiêm (IPV) thay cho đường uống (OPV). Vacxin bại liệt tiêm IPV được hỗ trợ bởi Liên minh toàn cầu về vắc xin và tiêm chủng (GAVI) do hãng Sanofi, Pháp sản xuất. Loại vacxin này đã đạt chứng nhận tiền thẩm định của Tổ chức Y tế thế giới, được cấp phép lưu hành tại Việt Nam và được Bộ Y tế cho phép sử dụng trong chương trình Tiêm chủng mở rộng.
- Vắc xin phối hợp Sởi - Rubella do Việt Nam tự sản xuất được sử dụng trên quy mô toàn quốc cho trẻ từ 18 tháng tuổi.
Tiêm vaccine đúng và đủ theo lịch giúp bảo vệ bé trước nhiều bệnh nguy hiểm
Trẻ em cần được tiêm các loại vắc xin phòng tránh các bệnh như bạch hầu, ho gà, uốn ván, bại liệt, viêm gan B, viêm màng não và viêm phổi.
Hiện nay, có hai loại vắc xin phổ biến là vắc xin 5 trong 1 và vắc xin 6 trong 1, giúp phòng ngừa nhiều bệnh cho trẻ chỉ trong một lần tiêm. (1)
Vắc xin 5 trong 1 bao gồm phòng ngừa bạch hầu, ho gà, uốn ván, bại liệt và viêm gan B. Trẻ em được tiêm một liều duy nhất để bảo vệ khỏi các bệnh truyền nhiễm này.
Vắc xin 6 trong 1 bổ sung thêm phòng ngừa nhiễm trùng do vi khuẩn Hib. Vi khuẩn Hib gây ra nhiều bệnh nguy hiểm, đặc biệt là viêm màng não và viêm phổi. Với vắc xin 6 trong 1, trẻ em được bảo vệ khỏi cả bạch hầu, ho gà, uốn ván, bại liệt, viêm gan B và nhiễm trùng do vi khuẩn Hib chỉ trong một liều tiêm duy nhất.
Ngoài việc tiêm vắc xin, nên cho trẻ uống vắc xin phòng tiêu chảy cấp do Rotavirus. Đây là một loại vắc xin uống giúp ngăn ngừa tiêu chảy cấp do virus Rotavirus. Bệnh này thường xảy ra ở trẻ nhỏ và có thể gây ra biến chứng nghiêm trọng. Chính vì thế, vắc xin phòng tiêu chảy cấp do Rotavirus giúp bảo vệ trẻ khỏi bệnh và giảm nguy cơ biến chứng.
Ở trẻ em, đặc biệt trẻ sơ sinh, hệ miễn dịch non yếu nên dễ bị các loại virus, vi khuẩn tấn công gây bệnh. Để bảo vệ trẻ em khỏi nhiều bệnh truyền nhiễm nguy hiểm, các loại vắc xin đã được bào chế để giúp cơ thể tạo ra các kháng thể cần thiết. Các kháng thể sẽ nhận diện để tiêu diệt các tác nhân khi chúng xâm nhập vào cơ thể. Vắc xin cũng sẽ huấn luyện cho hệ miễn dịch ghi nhớ các tác nhân gây bệnh, ngay lập tức tạo ra kháng thể khi phát hiện có sự xâm nhập trở lại vi khuẩn, virus.
Sau khi chào đời, trẻ sơ sinh rất cần được tiêm chủng đầy đủ và đúng lịch vì:
Đưa trẻ đi tiêm đầy đủ theo đúng lịch tiêm chủng là việc làm hết sức cần thiết của các bậc cha mẹ có con nhỏ. Tuy nhiên, hầu hết phụ huynh nào cũng cảm thấy ám ảnh trước cảnh chen nhau, chờ đợi quá lâu tại các cơ sở y tế địa phương hoặc bệnh viện. Tình trạng quá tải tại các Trung tâm tiêm phòng khiến nhiều bậc phụ huynh lo ngại, không đưa con em đi tiêm trở lại theo đúng lịch, khiến trẻ có nguy cơ mắc bệnh cao, nhất là vào các mùa cao điểm của dịch bệnh.
Tại TPHCM, nhiều cha mẹ có con nhỏ đã chọn Hệ thống Phòng khám Quốc tế CarePlus để tiêm phòng cho trẻ. Bởi dịch vụ tiêm ngừa ở CarePlus có nhiều ưu điểm nổi bật:
- Khám tư vấn trước khi tiêm: Trước khi tiếp nhận phiếu đăng ký tiêm phòng, trẻ sẽ được bác sĩ thăm khám kỹ lưỡng để đảm bảo điều kiện sức khỏe bình thường. Đồng thời bác sĩ sẽ tư vấn và giải thích rõ ràng, như bé cần tiêm mũi gì, công dụng của vacxin, bao giờ tiêm nhắc lại… Qua đó, cha mẹ cập nhật thêm thông tin và kiến thức tiêm ngừa cho trẻ.
- Tiêm ngừa: CarePlus Việt Nam cung cấp đầy đủ các dịch vụ tiêm phòng cho trẻ sơ sinh và thiếu niên, thuốc tiêm ngừa được bảo quản nghiêm ngặt, các mũi tiêm cho trẻ được thực hiện theo đúng quy trình của Bộ Y Tế.
- Theo dõi sau tiêm ngừa: Tại CarePlus có trang bị sân chơi an toàn để trẻ vui chơi trong thời gian 30 phút sau tiêm. Khu theo dõi sau tiêm sạch sẽ, vô trùng.
Cha mẹ hoàn toàn an tâm khi tiêm phòng cho trẻ tại CarePlus
Với mục đích mong muốn tất cả gia đình đều có thể an tâm đưa trẻ đi tiêm vacxin, CarePlus luôn nỗ lực hết mình xây dựng dịch vụ Tiêm chủng cho trẻ an toàn, thoải mái và nhanh chóng. Ngoài ra, CarePlus Việt Nam cũng đang cung cấp dịch vụ tiêm ngừa cho người lớn.
BS Bùi Thanh Phong, Quản lý Y khoa Vùng 3 – Hồ Chí Minh, Hệ thống tiêm chủng VNVC nhấn mạnh:
“Ngay từ phút chào đời, em bé đã phải “chiến đấu” với nhiều virus, vi khuẩn. Trước khi mầm bệnh kịp phát triển, các phụ huynh hãy tiếp sức cho con bằng cách tiêm ngừa vắc xin, giúp loại trừ các bệnh lý nguy hiểm đến tính mạng hoặc để lại di chứng nghiêm trọng. Không bao giờ là quá trễ để bảo vệ trẻ em và hiệu quả cũng như kinh tế nhất là bảo vệ bằng vắc xin”.
Vậy lịch tiêm phòng cho trẻ sơ sinh bao gồm những mũi vắc xin quan trọng nào? Theo đó, trẻ sơ sinh sau khi chào đời cần tiêm vắc xin viêm gan B sơ sinh, lao sơ sinh tốt nhất trong 24h đầu tiên. Ở các độ tuổi 2, 3, 4 tháng tuổi, trẻ cần tiêm các vắc xin: 6 trong 1 phòng ho gà, bạch hầu, uốn ván, bại liệt, viêm gan B, các bệnh do Hib; vắc xin phế cầu, vắc xin Rotavirus. Đặc biệt, trẻ cần được uống vắc xin phòng Rotavirus ở giai đoạn 2 và 3 tháng tuổi.
Từ 6 tháng tuổi, trẻ cần phòng bệnh cúm mùa, não mô cầu BC. Từ 9 tháng tuổi, trẻ cần tiêm vắc xin phòng sởi, thủy đậu, viêm não Nhật Bản, não mô cầu ACYW-135. Trẻ từ 12 tháng tuổi trở lên cần bổ sung các loại vắc xin như thuỷ đậu, viêm não Nhật Bản, sởi – quai bị – rubella…
Dưới đây là 2 mũi vắc xin quan trọng đầu đời trẻ không được bỏ lỡ là:
Phản ứng sau tiêm cũng là nỗi lo của nhiều bậc phụ huynh. Phản ứng thường gặp nhất là nóng sốt, bỏ bú, sưng đỏ tại vết tiêm… Theo BS Bùi Thanh Phong, khi đi tiêm, phụ huynh đừng quá căng thẳng vì trẻ sẽ dễ dàng cảm nhận được sự lo lắng của ba mẹ. Sau khi tiêm, vị trí tiêm có thể hơi đỏ hoặc hơi nóng, trẻ có thể bú ít hơn. Nếu trẻ sốt, phụ huynh nên hạ sốt đúng cách và lau mát cho trẻ. Nếu trẻ đau, có thể cho trẻ uống thuốc giảm đau. Thường sau 24 – 48 tiếng trẻ sẽ ổn. Sau khi tiêm, trẻ cũng không cần một chế độ chăm sóc đặc biệt nào. Mẹ có thể cho con bú nhiều hơn, chia thành nhiều cử nhỏ, không cần kiêng khem hay hạn chế cho trẻ bú.
Sau khi tiêm phòng, việc theo dõi tình trạng sức khỏe của trẻ là rất quan trọng để phát hiện kịp thời những dấu hiệu bất thường và có biện pháp xử lý thích hợp.
Theo dõi các phản ứng sau tiêm của trẻ để có thể xử trí nhanh chóng.